Vườn nhà ông bà Schulz
Tôi quen gia đình ông bà Schuhmacher ở Bonn (thủ đô cũ của Tây Đức) đã gần
20 năm nay, từ ngày ông bà mới mua ngôi nhà trên một mảnh đất gần 400 m². Hàng
xóm của gia đình ông bà là ông bà Schulz, cũng sở hữu một cơ ngơi tương tự như
vậy. Bẵng đi bao nhiêu năm trời không gặp lại vì mưu sinh, cách đây 3 năm tôi
mới có dịp về thăm lại gia đình ông bà Schuhmacher.
Thành phố Bonn giờ đây yên lắng hơn vì thủ đô đã chuyển về Berlin. Con
người ở Bonn cũng trầm lắng hơn. Mảnh vườn nhà ông bà Schuhmacher giờ khó mà
nhận ra vì hàng cây cối ven rào giờ đã vươn cao và tỏa bóng mát xuống già nửa
diện tích. Có những cây đã gần thành cổ thụ, cao tới 7-8m. Về thăm lại gia đình
ông bà Schuhmacher lần này, tôi đã tình cờ chứng kiến và tham dự một vụ việc để
lại kỷ niệm sâu sắc có lẽ có một không hai trong đời.
Số là khi hai gia đình Schuhmacher và Schulz cùng mua 2 lô đất kia cách đây
gần 20 năm, ông bà Schuhmacher quyết định trồng mấy cây giẻ ở sát hàng rào để
lấy bóng mát, còn ông bà Schulz xây một gara ô tô ở ven rào sát đó.
Trong suốt ngần ấy năm trời, hai gia đình vẫn giữ tình cảm hàng xóm láng
giềng gắn bó và thân mật. Nhưng năm tháng qua đi, cây giẻ bên nhà ông bà
Schuhmacher ngày càng lớn, rễ cây vượt địa giới, xuyên sang lô đất bên ông bà
Schulz, thậm chí còn làm nứt cả nền và tường gara.
Ban đầu, ông Schulz còn cố dùng xi măng để trát lại tường và nền gara nhà
ông, nhưng rồi vết nứt ngày càng trầm trọng, hai gia đình Schuhmacher và Schulz
đã gặp gỡ nhau, bàn bạc nhiều lần để cùng tìm giải pháp, những tưởng rằng chỉ có cách chặt hạ cây giẻ
kia để cứu chiếc gara ô tô. Nhưng theo bộ luật môi trường và bộ luật bảo vệ
thiên nhiên của Cộng hòa Liên bang Đức nói chung cũng như của các tiểu bang nói
riêng, vấn đề chặt hạ cây không phải là đơn giản.
Luật của Đức quy định:
- Tất cả những cây cho bóng mát và cây thuộc họ tùng đều nằm trong diện cây
được bảo vệ, cho dù cây đó nằm ở đường phố, công viên hay trong vườn thuộc sở
hữu của cá nhân.
- Những cây có chu vi gốc trên 80cm và cao trên 1m không được phép chặt,
trừ khi có giấy phép của chính quyền. Ai chặt cây trái phép, làm cho cây tổn
hại hoặc bị chết có thể bị phạt tiền tới 50.000 euro.
- Bộ luật bảo vệ cây quy định rõ: chỉ có cây bị bệnh nặng mới được cấp phép
để chặt hạ. Mức độ bệnh của cây được quy định theo những tiêu chí cụ thể (bệnh
về tán lá, về thân, về rễ cây) và chia làm 5 mức khác nhau.
- Khi một cây cần thiết phải chặt, nhất thiết phải có giấy phép của nhiều
cơ qua đương cục (Cục bảo tồn di tích đối với những cây đã được xếp hạng, Sở
bảo vệ thiên nhiên và môi trường, Sở trật tự công cộng và Công ty cây xanh với
những cây còn lại.)
Thế là hai gia đình Schuhmacher và Schulz phải mời các nhà đương cục vào
cuộc để bàn thảo tìm giải pháp thích đáng. Tham gia cuộc bàn thảo, ngoài đại
diện của Sở bảo vệ thiên nhiên và môi trường, Sở trật tự công cộng và Công ty
cây xanh còn có giám định viên của Sở
xây dựng để đánh giá mức độ thiệt của gara do cây giẻ gây ra.
Tôi nghe ông bà Schuhmacher kể lại, cuộc họp đầu tiên được tổ chức 3 tuần
trước khi tôi về thăm lại ông bà Schuhmacher. Hôm đó tất cả mọi người đều khẳng
định: Cây giẻ trên mảnh đất nhà ông bà Schuhmacher quá lớn, rễ cây làm nứt
tường và nền gara ô tô nhà ông bà Schulz. Chỉ có thể có một trong hai giải
pháp: hoặc là dỡ bỏ gara chuyển đi vị trí khác hoặc đốn hạ cây giẻ để cứu gara.
Hôm đó, đại diện của Sở xây dựng và Công ty cây xanh khẳng định rằng: Nếu
chặt hạ cây giẻ thì đấy là một việc làm đúng luật vì trong trường hợp này cây
đã làm tổn hại đến gara nhà hàng xóm. Nhưng làm như vậy thì ta sẽ mất đi một
sinh mạng của một cây gần 20 năm tuổi. Còn nếu muốn giữ cây thì phải chuyển vị
trí của gara nhà ông Schulz, mà việc này liên quan tới chi phí, liệu gia đình
ông Schulz có sẵn lòng tự chịu kinh phí này không?
Cả phòng im lặng hồi lâu, rồi bỗng ông đại diện của Sở bảo vệ thiên nhiên
và môi trường đề xuất: Vì lợi ích thiên nhiên và môi trường nói chung, tôi mạnh
dạn đề nghị, chúng ta giữ lại cây giẻ và di chuyển gara nhà ông Schulz, cá nhân tôi sẽ báo cáo với
lãnh đạo để Sở chịu một phần kinh phí.
Mọi người thật bất ngờ với ý kiến chưa hề có tiền lệ. Sau một hồi suy nghĩ
và cân nhắc, đại diện của các cơ quan còn lại cũng ủng hộ ý kiến đó và hứa sẽ
báo cáo lãnh đạo cơ quan mình về việc cùng chịu chi phí. Ông Schuhmacher cũng
sẵn sàng cùng chịu một phần chi phí cho gia đình ông Schulz.
Sau một hồi phân tích và bàn bạc, cuối cùng mọi người đã thống nhất ghi vào
biên bản cuộc họp: Đại diện Sở xây dựng cùng gia đình ông Schulz xác định chi
phí cho việc di chuyển vị trí gara và thông báo cho các bên liên quan để báo
cáo và trình lãnh đạo. Nếu lđạo các sở đồng ý thì chi phí được chia đều cho 6
bên (Sở bảo vệ thiên nhiên và môi trường, Sở xây dựng, Sở trật tự công cộng,
Công ty cây xanh và hai gia đình Schuhmacher, Schulz). Sau 3 tuần, các bên sẽ
họp mặt lần hai để thông báo quyết định.
Ba tuần sau đó, tôi tình cờ có mặt trong cuộc họp lần hai tại nhà ông
Schuhmacher. Tôi đã định tìm cách rút lui nhưng ông Schuhmacher đã nói với tất
cả những người có mặt: Tuy không phải là người trong cuộc, nhưng chúng tôi coi
ông Hoàng Thao như là người trong gia đình nên cứ để ông ấy dự cuộc họp này.
Cuộc họp diễn ra thật chóng vánh ngoài sức tưởng tượng của tôi. Ông đại
diện Sở bảo vệ thiên nhiên và môi trường tuyên bố: Lãnh đạo Sở chúng tôi đã
quyết định cùng chịu chi phí với gia đình ông Schulz để di chuyển gara nhà ông
và không chặt hạ cây giẻ bên nhà ông Schuhmacher. Đại diện các cơ quan còn lại
cũng tuyên bố tương tự như vậy. Đại diện cho Sở xây dựng đưa ra bản chào của
một Công ty xây dựng dự toán chi phí cho việc di chuyển gara ở mức 12.250 euro.
Khoản chi phí này sẽ được chia cho 6 bên như theo quyết định của cuộc họp lần
trước.
Tôi thật sự bất ngờ về kết quả của cuộc họp và rụt rè lấy từ trong ví của
mình ra 250 euro và khẽ nói: Xin cho cá nhân tôi được đóng góp một phần nhỏ của
mình. Tôi thật sự ấn tượng về quyết định của các vị. Mọi người đều ngỡ ngàng về
việc làm của tôi và lần lượt bắt tay tôi, ôm lấy tôi và cám ơn.
Chuyện này có lẽ sẽ mãi mãi nằm yên trong ký ức của tôi và một vài người
bạn Đức, nếu không xảy ra chuyện chặt hàng loạt cây ở Hà Nội, thủ đô thân yêu
của tôi và của chúng ta.
Hoàng Thao (từ Berlin) – (vietnamnet)
|